-
Kolej Doliny Zadrny
-
Pod koniec XIX wieku w Prusach wydano „Ustawę o
Kolejkach” pozwalającą na budowę prywatnych i samorządowych
linii i bocznic kolejowych.
-
W Kamiennej Górze powstała wówczas spółka akcyjna
Kolei Doliny Zadrny (niem. Ziedertalbahn AG). Jej zadaniem było
wybudowanie linii kolejowej z Kamiennej Góry do Okrzeszyna.
Roboty budowlane trwały 10 miesięcy
(chociaż wymagały wykonania kilku większych wykopów w skalistym
gruncie) i całą linię jedno torową, liczącą 21,56 km otwarto
2.10.1899 r.
Po drodze była miejscowość Krzeszów z klasztorem
cystersów, cegielnią i złożami piasku szklarskiego w
Krzeszówku. Następna większa miejscowość to Chełmsko
Śl. z, licznymi zakładami tkackimi, fabryka dywanów,
masarnią, wielką roszarnią i zakładami zbrojeniowymi (te
ostatnie w latach 1940-44) Dalej Uniemyśl z fabryką
tekstylną i kamieniołomem, a na końcu Okrzeszyn ze złożami
marmuru i kopalnią węgla kamiennego. Tabor kolejki składał się z
3 parowozów, 5 wagonów osobowych, 2 pocztowo–bagażowych, 21
towarowych i zatrudniała od 25 do 30 pracowników. Zarząd kolejki
miał siedzibę w Chełmsku, a lokomotywownię zlokalizowano na
końcowej stacji w Okrzeszynie.
Po wojnie linię uruchomiono 01.maja 1945 a PKP przejęło ją we
wrześniu. Wyludnienie terenów przygranicznych spowodowało
znaczny spadek przewozów pasażerskich w związku z czym
ograniczano ruch pociągów aż do całkowitego ich zawieszenia w
1954 roku. Czynny był jeszcze ruch towarowy lecz i ten powoli
zanikał. Do 1971 roku linia miała nr.185. Po 1971 r. miała
nr. 278 a ostatecznie ok.1974 roku nadano jej nr. 330. Linia do
1945 roku była w tabeli 155p, a po 1945 roku w tabeli 243.
- Daty otwarcia linii lub odcinków:
02.10.1899
- Zmiana ilości torów:
Jeden
- Elektryfikacja: Brak
- Ruch osobowy; Do
1954
- Ruch towarowy:
Chełmsko – Okrzeszyn do 1959, Chełmsko – Krzeszów do 04.1987,
Kamienna Góra – Krzeszów do 1990
- Zamknięcie lub likwidacja: Zamkniecie odcinka Kamienna G. - Krzeszów
1990,
Likwidacja odcinków Chełmsko – Okrzeszyn 1970, Chełmsko – Krzeszów
1988, Kamienna G. - Krzeszów 2018.
|
- Elementy czynne,
zamknięte,
zlikwidowane.
- St. - stacja, Sth - St. handlowa, StT. - St. Techniczna
(towarowa), Po - przystanek, Poł - przystanek z ładownią, Ł -
ładownia, m - mijanka,
- Podg - post. odgał., Pe - post. odst., Pb -
post. boczn.
- *1 bocznica do kopalni piasku szklarskiego w
Krzeszówku.
Więcej o historii linii można
przeczytać tutaj:
Kućmin Janusz, Kolej żelazna w Sudetach, Zapomniane linie kolejowe, [w:]
Pielgrzymy, Informator Rajdu Sudeckiego, SKPS, Wrocław 1996.
Małkowski Michał,
Kamienna Góra — Okrzeszyn, [w:] Świat kolei 2/2001, str.
16–17.
Sarnecki Grzegorz,
Kolej Doliny Zadrny, [w:] Model Hobby, 1/2000, str. 66–67.
- Kamienna Góra (Landeshut/Schl.,
Ziemsk)
- Stacja 3 klasy
wybudowana 29.12.1869 roku na 0,000 km linii Kamienna Góra - Sędzisław ,
Kamienna Góra - Lubawka, Kamienna Góra - Okrzeszyn oraz
Kamienna Góra – Jelenia Góra położona na wysokości 449 m npm. Po
wybudowaniu linii Kamienna Góra – Okrzeszyn stała się stacją
węzłową o 3 kierunkach, o po wybudowaniu linii z Jeleniej Góry o
4 kierunkach jazdy. Stacja posiadała: Budynek dworca, Magazyn
towarowy, wieże wodną, 2 nastawnie ( Dysp. KG od strony
Sędzisławia i Wyk. KG1 od strony Lubawki), schronisko DS,
warsztat AMZ, 2 rampy boczno-czołowe i plac ładunkowy. Osobny
magazyn , ekspedycja i plac ładunkowy był przy linii do
Okrzeszyna. Na stacji są 2
perony o krawędzi kamiennej (pierwszy zadaszony), jeden peron
ziemny i osobny krótki peron nr.4 przy linii do Okrzeszyna. Od stacji
odchodziła bocznica zakładów lniarskich i PEC oraz bocznica do
składów wojskowych w Antonówce. Na stacji są semafory
kształtowe, były też żurawie wodne. Stacja ma 2 (miała 3) tory
główne zasadnicze, 3 główne dodatkowe, oraz 10 (12) bocznych. Na stację
głównie przywoziło się węgiel , materiały budowlane i rolnicze a
ładowało się złom i kruszywo.
-
- Czadrówek (Klein Zieder)
- Przystanek usytuowany na 1,663 km linii
Kamienna Góra - Okrzeszyn położony na wysokości 465 m npm.
Otwarty 02.10.1899
roku. Był tam tylko niewielki peron. Zamknięty w 1954 roku
wraz z wstrzymaniem ruchu osobowego.
-
- Czadrów (Rothenbach,
Ober Zieder)
- Przystanek z ładownią usytuowany na
4,775 km linii Kamienna Góra - Okrzeszyn położony na wysokości
450 m npm. Otwarta 02.10.1899 roku.
Był tam budynek dworca, wc, peron i plac ładunkowy. Układ
torowy to: tor główny zasadniczy i boczny ładunkowy. W latach
50-tychwycięto tor dodatkowy. Zamknięty w 1954 roku wraz z
wstrzymaniem ruchu osobowego.
-
- Krzeszów (Grüssau,
Krzesobór)
- Stacja 4 kl. usytuowana na 7,523 km linii
Kamienna Góra - Okrzeszyn położona na wysokości 470 m npm.
Otwarta 02.10.1899
roku. Był tam budynek stacji z nastawnią i magazynem, wc,
peron, rampa boczno-czołowa, skrajnik, nieduży plac ładunkowy
obok magazyny i droga ładunkowa przy torze nr. 5. Układ torowy
to: tor główny zasadniczy i 3 boczne w tym 2 ładunkowe. W
latach 70-tych zlikwidowano tor pod magazyn. Stację całkowicie
zamknięto w 1990 roku po wstrzymaniu ruchu towarowego do
Krzeszówka.
-
- Krzeszówek
- Bocznica szlakowa kopalni piasku kwarcowego
usytuowana na 8,200 km linii Kamienna Góra - Okrzeszyn położona
na wysokości 471 m npm. Otwarta około 1973 roku.
Bocznicę zlikwidowano w 1998 roku.
-
- Jawiszów (Klein Hennersdorf,
Jędrzychówek)
- Przystanek z ładownią usytuowany na
11,631 km linii Kamienna Góra - Okrzeszyn położony na wysokości
485 m npm. Otwarta 02.10.1899 roku.
Był tam budynek dworca, wc, peron i plac ładunkowy. Układ
torowy to: tor główny zasadniczy i boczny ładunkowy. W latach
50-tychwycięto tor dodatkowy. Zamknięta w 1997 roku wraz z
wstrzymaniem ruchu towarowego na trasie do Chełmska.
-
- Chełmsko Śląskie (Schömberg,
Szemrych lub Szymrychów)
- Stacja 4 kl. usytuowana na 14,693 km linii
Kamienna Góra - Okrzeszyn położona na wysokości 568 m npm.
Otwarta 02.10.1899
roku. Był tam budynek stacji z nastawnią i magazynem, wc,
peron, rampa boczno-czołowa, waga wozowa i plac ładunkowy.
Stacja była siedzibą zarządu spółki. Układ torowy to: tor główny
zasadniczy i 3 boczne w tym 2 ładunkowe. Po wstrzymaniu
przewozów osobowych stacja stała się ładownią. Ostatecznie
zamknięta w 1987 roku po wstrzymaniu przewozów towarowych.
-
- Uniemyśl (Berthelsdorf,
Bartyków)
- Przystanek z ładownią usytuowany na
19,686 km linii Kamienna Góra - Okrzeszyn położony na wysokości
515 m npm. Otwarty 02.10.1899 roku.
Był tam budynek dworca, wc, peron i plac ładunkowy. Układ
torowy to: tor główny zasadniczy i boczny ładunkowy. W latach
50-tychwycięto tor dodatkowy. Zamknięty w 1954 roku wraz z
wstrzymaniem ruchu osobowego.
-
- Okrzeszyn (Albendorf,
Albinów)
- Stacja 4 kl. końcowa usytuowana na 21,571 km linii
Kamienna Góra - Okrzeszyn położona na wysokości 475 m npm.
Otwarta 02.10.1899 roku. Był tam budynek stacji z nastawnią i magazynem,
wc, mała hala wagonowa lub warsztat, dwu stanowiskowa
parowozownia, budynek gospodarczy, peron i plac ładunkowy.
Układ torowy
to: tor główny zasadniczy i 5 bocznych ( 1 oblotowy dla loka, 1
odstawczy, 2 trakcyjne i 1 ładunkowy). Stacja stanowiła zaplecze
techniczne dla taboru jak i linii kolejowej. Zamknięta po
wstrzymaniu przewozów towarowych w 1959 roku.
|