D29 - 312     Linia  Marciszów - Jerzmanice Zdr.
Linia jednotorowa Legnica – Marciszów wybudowana w celu umożliwienia transportu urobku z pobliskich kamieniołomów  i kopalni kamienia wapiennego położonych w okolicach Złotoryi, Jerzmanic i Wojcieszowa.
Na trasie linii powstało 8 stacji (Jerzmanice, Nowy Kościół, Sędziszowa, Świerzawa, Wojcieszów Dolny, Wojcieszów Górny, Kaczorów i Płonina), 1 przystanek (Stara Kraśnica) i 4 bocznice (414, 310,311,312). W latach późniejszych powstała bocznica (stacja towarowa) Krzeniów II i bocznica zakładów w Sędziszowej. Odcinek Legnica – Krzeniów II zelektryfikowano w 1988 roku. W 2008 roku odbudowano odcinek Marciszów – Wojcieszów Górny i nadano nr. 776  -  ładuje się tam kamień z pobliskiego kamieniołomu. Do 1947 roku kilometraż linii liczony był od Berlina przez Legnic Jerzmanice do Marciszowa. Lina do 1945 roku była w tabeli 156m, a po 1945 roku w tabeli 249.
Daty otwarcia linii lub odcinków:
- Jerzmanice Zdr. - Świerzawa 16.09.1895
- Świerzawa – Wojcieszów Górny  15.02.1896
- Wojcieszów Górny – Marciszów  15.08.1896
Zmiana ilości torów: Jeden
Elektryfikacja: Jerznanice Zdr – Krzeniów II  w1988 roku.
Ruch osobowy: Wstrzymany 01.10.1995
Ruch towarowy:
- Wojcieszów Górny – Świerzawa do  12.2000,  
- Wojcieszów Górny – Świerzawa  do 1997,
- Marciszów – Wojcieszów Górny zawieszony od 01.01.2002 do 01.09.2008, czynny od 01.07.2008
Zamknięcie lub likwidacja: Zamknięta 13.12.2000
Dodatkowe info: Odcinek Marciszów - Wojcieszów Górny odbudowano i otwarto 01.07.2008 roku.
Plan linii   Profil wysokościowy

Nazwy

Kilometraż Wys. Znak Rodzaj Kl.

Data

Gale
ria
Rysunki z lat : *
Obecna Wcześniejsze Do 1947 Po 1947 Otwarcia Zamk./Likw.
Marciszów Merzdorf 356,24 0,000 420 Mw St 2 15.08.1867   1908 1997 2015  
Płonina Nimmersath, Niemosyciec 350,25 5,989 461   St/poł 4 16.09.1895 Z - 12.2000 1928 1988    
Kaczorów Ketschdorf 346,22 10,014 429   St/poł 4 16.09.1895 Z - 12.2000 1936 1972    
Wojcieszów Górny Ober Kauffung, Kupno Górne 341,76 14,490 361 WG St/Ł 2 16.09.1895   1932 1998 2009  
Bocznica 312   340,82 15,387 358   Bsz   ok. 1920 L - ok. 1976   1930     *2
Bocznica 310 i 311   340,62 15,579 350   Bsz   ok. 1920 L - ok. 1976   1930     *2
Wojcieszów Dolny Nieder Kauffung, Kupno Dolne 338,90 17,337 339   St/po 4 16.09.1895 Z - 12.2000 1928 1971    
Stara Kraśnica Alt Schönau, Sileńsk Stary 333,53 22,698 274   Po   1936 Z - 12.2000     1954    
Świerzawa Schönau, Sieńsk 332,00 24,234 262 Św St/Poł 3 16.09.1895 Z - 12.2000 1928   1994  
Sędziszowa Willenberg, Wielisław 330,36 25,888 253   Poł/po   16.09.1895 Z - 12.2000 1928 1996    
Nowy Kościół Neukirch, Kościelisk 324,89 31,343 223 NK St 3 16.09.1895 Z - 12.2000   1959 2006  
Bocznica 415 „KrzeniówI” Taschenhof 322,42 33,780 212   Bsz   ok. 1930 Z-     1954   *3
Bocznica „KrzeniówII”   - 34,200 212 Kn II Bsz   ok. 1988       2006 *4
Jerzzmanice Zdr. Hermsdorf Bad 319,60 36,669 202 JZ St 3 16.09.1895   1895 1929 1997  
Elementy czynne, zamknięte, zlikwidowane.   
St. - stacja, Sth - St. handlowa, StT. - St. Techniczna (towarowa), Po - przystanek, Poł - przystanek z ładownią, Ł - ładownia,
m - mijanka, Podg - post. odgał., Pe - post. odst., Pb - post. boczn.
 
*1 Do czasu wprowadzenia linii z Bolkowa do Marciszowa od wschodu był tam rozjazd z domkiem obsługi.
*2 Bocznice – ładownie kamienia.
*3 Bocznica – ładownie kamienia.
*4 Bocznica (stacja towarowa) zestawia się tam składy z kruszywem ładowane w pobliskim kamieniołomie.
 
Marciszów    (Merzdorf)
 Stacja węzłowa 2 klasy usytuowana na 105,182 km linii Wrocław Świebodzki – Zgorzelec, 73,549 km linii Malczyce – Marciszów  położona na wysokości 420 m npm. Oddana do użytku 15.08.1867roku. 
W 1908 roku stacja posiadała budynek dworca, 2 perony z przejściem podziemnym, budynki mieszkalne pracowników, budynki administracji i gospodarcze, 2 nastawnie Mw i Mw1, 3 stanowiskowa parowozownia i 2 wieże wodne.
Naprzeciwko budynku dworca był budynek magazynu towarowego oraz plac ładunkowy z rampą boczno- czołową.
Układ torowy to: 4 tory główne, 3 towarowe, 1 ładunkowy, 9 bocznych odstawczych oraz bocznica do zakładów lniarskich.
Wyjazd w kierunku Jerzmanic i Bolkowa odbywał się po tym samym torze. Na 1,330 km linii był budynek zwrotniczego (podg)  gdzie obie linie się rozdzielały. W następnych latach stację przebudowano. Dodano trzeci peron, przeniesiono magazyn, rampę i plac ładunkowy na stronę budynku dworca, dodano obok magazynu kilka torów odstawczych, w okolicach parowozowni wybudowano halę wagonową, powiększono grupę torów towarowych, wybudowano tor wyciągowy oraz wprowadzono od wschodu wjazd z Bolkowa. Około 1950 roku od stacji odchodziła jeszcze jedna bocznica do podstacji trafo. Po 1945 roku w parowozowni i hali wagonowej stacjonowały maszyny służby inżynieryjnej a przy torach obok hali były jej składy odcinków torów jako zapas W.  Na 1,6 km linii był rozjazd i budynek obsługi.
Tam odgałęziała się linia do Strzegomia aż do 1914 roku kiedy po modernizacji stacji wprowadzono ją od  drugiej strony.
Stary odcinek zlikwidowano prawdopodobnie około 1940 roku. Do dzisiaj pozostał nasyp po dawnym odcinku.
 
Płonina  (Nimmersath, Niemosyciec)
Stacja 4 klasy usytuowana na 5,989 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 461 m npm.
Oddana do użytku 15.08.1896 roku. Stacja posiadała budynek dworca, magazyn, wc, 2 perony, plac ładunkowy i wagę wozową.
Układ torowy to: tor główny zasadniczy, główny dodatkowy i boczny ładunkowy. Około 1950 roku zdegradowana do przystanku a tory dodatkowe wycięto.
 
Kaczorów   (Ketschdorf)
Stacja 4 klasy usytuowana na 10,014 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 429 m npm.
Oddana do użytku 15.08.1896 roku. . Stacja posiadała budynek dworca z magazynem, wc, budynek gospodarczy, 1 peron, plac ładunkowy, rampa boczno-czołowa, skrajnik i wagę wozową. Układ torowy to: tor główny zasadniczy, główny dodatkowy,  boczny odstawczy i  ładunkowy. Około 1950 roku zdegradowana do przystanku a tory dodatkowe poza ładunkowym  wycięto.
 
Wojcieszów Górny   (Ober Kauffung, Kupno Górne)
Stacja 2 klasy usytuowana na 14,490 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 361 m npm.
Oddana do użytku 15.02.1896 roku. Stacja posiadała budynek dworca z magazynem i nastawnią dysponującą WG, 2 nastawnie wykonawcze WG1 i WG2, warsztaty, zabudowania gospodarcze, wc, wieżę wodną z pompownią, 2 perony, plac ładunkowy, rampę boczno-czołową, skrajnik i wagę wagonową. Układ torowy to: tor główny zasadniczy, 2 główne dodatkowe, 9 bocznych odstawczych i ładunkowych. Od stacji odchodziły 2 bocznice do zakładów przemysłu wapiennego. Stacja miała semafory kształtowe.  W 1908 roku wybudowano 2-stan. parowozownię gdzie stacjonowała drużyna manewrowa obsługi zakładów wapiennych przeniesiona ze Świerzawy. m
W 2008 roku po odbudowie odcinka Marciszów – Wojcieszów Górny stację przemianowano na ładownię a część torów wycięto pozostawiając 1,2,4,5,9 i 12. W miejscu po wyciętych torach 6,8,10 powstał plac do załadunku kruszywa.
 
Wojcieszów  boczn.312
Bocznica szlakowa ładowni kamienia usytuowana na 15,387 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój. Oddana do użytku ok. 1920 roku.
 
Wojcieszów  boczn.310 i 311
Bocznica szlakowa ładowni kamienia usytuowana na 15,579 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój. Oddana do użytku ok. 1920 roku.
 
Wojcieszów Dolny   (Nieder Kauffung, Kupno Dolne)
Stacja 4 klasy usytuowana na 17,337 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 339 m npm.
Oddana do użytku 15.02.1896 roku. Stacja posiadała budynek dworca, magazyn, wc, 1 peron i plac ładunkowy.
Układ torowy to: tor główny zasadniczy, główny dodatkowy i boczny ładunkowy. Około 1950 roku zdegradowana do przystanku a tory dodatkowe wycięto.
 
Stara Kraśnica    (Alt Schönau, Sieńsk Stary)
Przystanek usytuowany na 22,698 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położony na wysokości 274 m npm.
Oddany do użytku 15.02.1896 roku. Na przystanku był peron i wiata peronowa.
 
Świerzawa    (Schönau, Sieńsk)
Stacja 3 klasy usytuowana na 24,234 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 262 m npm.
Oddana do użytku 16.09.1895 roku. Stacja posiadała budynek dworca z magazynem i nastawnią Sw, budynek mieszkalny, wc, wieżę wodną, lokomotywownię, 2 peron, rampę boczno-czołową i 2 place  ładunkowe.
Układ torowy to: tor główny zasadniczy, główny dodatkowy i 5 bocznych w tym 2  ładunkowe.
W 1908 roku drużynę manewrową służącą do obsługi zakładów wapiennych przeniesiono do Wojcieszowa Górnego.
 Około 1980 roku zlikwidowano część torów.
 
Sędziszowa   (Willenberg, Wielisław Złotoryjski)
Stacja 4 klasy usytuowana na 25,888 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 253 m npm.
Oddana do użytku 16.09.1895 roku. Stacja posiadała budynek dworca z magazynem, wc, 1 peron i plac ładunkowy.
Układ torowy to: tor główny zasadniczy i boczny ładunkowy zakończony kozłem oporowym. Około 1950 roku zdegradowana do przystanku a tor dodatkowy wycięto.
 
Nowy Kościół   (Neukirch, Kościelisk)
Stacja 3 klasy usytuowana na 31,343 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój  położona na wysokości 223 m npm.
Oddana do użytku 16.09.1895 roku. Stacja posiadała budynek dworca z magazynem i nastawnią NK, wc, 2 perony, rampę boczno-czołową, skrajnik i  plac  ładunkowy.  Stacja miała semafory kształtowe.
Układ torowy to: tor główny zasadniczy, główny dodatkowy i 5 bocznych w tym 1  ładunkowy.
 Około 1980 roku zlikwidowano część torów. Od stacji odchodzi bocznica do Zakładów Urządzeń Górniczych.
 
Boczn. 415 Krzeniów I
Bocznica szlakowa ładowni kamienia usytuowana na 33,780 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój.
Oddana do użytku ok. 1930 roku. Do ładowni prowadziła kolejka linowa służąca do transportu urobku.
 
Boczn. Krzeniów II
Bocznica szlakowa ładowni kamienia usytuowana na 34,200 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój położona na wysokości 212 m npm. Oddana do użytku ok. 1988 roku. Bocznica zelektryfikowana posiada nastawnię KnII ,  6 torów oraz sygnalizację świetlną. Wagony ładuje się w kopalni i spalinówkani przetacza na bocznicę a tam zestawia się i odprawia  składy towarowe.
 
Jerzmanice Zdrój    (Hermsdorf Bad, Chwalenie)
Stacja węzłowa 3 klasy usytuowana na 36,669 km linii Marciszów  – Jerzmanice Zdrój, 24,276  km linii Legnica – Pobiedna i początkowa stacja linii Jerzmanice Zdr. – Wilków Złotoryjski  położona na wysokości 202 m npm.
Oddana do użytku 16.09.1895 roku. Stacja posiadała budynek dworca z magazynem i nastawnią Jz, nastawnię wykonawczą Jz1, wc, zabudowania gospodarcze, 3 perony, rampę boczno-czołową i  plac  ładunkowy.  Stacja posiada semafory kształtowe.
Układ torowy to: 2 tory główne zasadnicze, 2 główne dodatkowe i 9 bocznych w tym 2  ładunkowe.