D29 - 286     Linia  Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł.
Linia Wałbrzych - Kłodzko powstała w latach 1879-80 jako przedłużenie Śląskiej Kolei Górskiej. Linię wybudowano jako jednotorową jednocześnie wykupując tereny pod dwa tory. W latach 1908-13 położono drugi tor. Linia przebiegała przez tereny obfitujące w doliny i wzgórza, co wymuszało na budowie wielu wiaduktów, mostów i tuneli. Na trasie linii musiano wybudować 9 stalowych mostów (w tym 6 o długości powyżej 100 m), 45 wiaduktów, 97 przepustów oraz 3 tuneli. jednokomorowych. Podczas układania drugiego toru musiano w obecnych 3 tunelach wykuć bliźniacze komory. Tunel pod Świerkową Kopą ma 1168 m, pod górą Sajdak 377 m, a pod górą Mały Wołowiec 1605 m długości. Na trasie linii usytuowano 13 stacji i przystanków oraz 4 bocznice ( do kopalni "Ruben" w Nowej Rudzie Przedmieście, do kopalni "Wenzeslaus" od stacji Ludwikowice Kł., do papierni w Młynowie oraz do rzeźni miejskiej w Kłodzku). Do 1947 roku kilometraż linii liczony był od Berlina, a następnie od Kłodzka.
Daty otwarcia linii lub odcinków: Kłodzko - Nowa Ruda 15.10.1879, Nowa Ruda - Wałbrzych Gł. 15.10.1880
Zmiana ilości torów: Jeden. W latach 1908 - 1913 zmiana na dwa.  Po 1945 roku pozostało następująco: Wałbrzych - Jedlina Zdr. - 1, Jedlina Zdr. - Ludwikowice Kł. - 2, Ludwikowice Kł. - Nowa Ruda - 1, Nowa Ruda - Kłodzko - 2.
Elektryfikacja: Brak
Ruch osobowy: Czynny. Zawieszony w okresie 31.03.2006-31.03.2007. oraz w okresie 09.12.2007 - 05.01.2009.
Ruch towarowy: Czynny
Zamknięcie lub likwidacja: Na niektórych odcinkach po 1945 roku zlikwidowano lub zamknięto po jednym torze.
Plan linii Profil wysokościowy

Nazwy

Kilometraż Wys. Znak Rodzaj Kl.

Data

Gale
ria
Rysunki z lat : *
Obecna Wcześniejsze Do 1947 Po 1947 Otwarcia Zamk./Likw.
Kłodzko Gł. Glatz Hauptbahnhof 395,80 0,000 287 KG St 1 01.11.1874   1944 1971 2009 *1
Rzeźnia miejska   394,7 0,439     Bsz   Około 1921 L - ok. 1995       *2
Żwirownia   394,60 1,150     Bsz   Około 1900 L - ok. 1945         *3
Bocznica nr.610   393,53 2,272     Bsz   Około 1921 L - ok. 1995 1940     *4
Bierkowice Birgwitz 391,07 4,732 308   Po   20.05.1884   1925   2007  
Gorzuchów Kłodzki Möhlten, Miłotyń 388,19 7,610 315   St/Poł 3 15.10.1879   1927      
Ścinawka Średnia Mittelsteine, Ścinawa Średnia 381,71 14,067 352 ŚŚ St 2 15.10.1879   1920 1965 2023  
Nowa Ruda Neurode 374,14 21,664 420 NR St 3 15.10.1879   1942 1965    
Nowa Ruda Przedm. Rubengrube 371,96 23,836 429   Bsz/Po   05.08.1880   1892 1978   *5
Zdrojowisko Centnerbrunn 368,62 27,179 460   Po  

05.1896

  1926   2007  
Ludwikowice Kł. podg Ludwigsdorf 366,93 28,370 480 LK St/Pboczn 3 08.01.1882   1926      
Ludwikowice Kł. Ludwigsdorf 366,51 28,870 480   St/Po 3 od 1912   1926      
Świerki Dolne Nieder Königswalde, Lesisk Dolny 362,62 33,179 519   Po/St/Po 3 01.11.1900   1913   2006  
Bartnica + b.307 Königswalde, Lesisk 360,59 35,210 537   St/Po+bsz 4 15.10.1880   1926   2008  
Głuszyca Górna Ober Wüstegiersdorf, 355,78 40,022 496   Po/St/Po 3 15.10.1880   1938   2007  
Głuszyca Wüstegiersdorf, Bystrzyck 353,54 42,263 485 St 3 15.10.1880   1930   2009  
Jedlina Zdr. Bad Charlottenbrunn 350,76 45,036 496 JZ St/Po 2 15.10.1880   1922 1988    
Jedlina Górna Steingrund, Kamieńsk 348,16 47,636 511   Po  

1898

  1926   2007  
Wałbrzych Gł. Waldenburg–Dittersbach, 344,81 50,990 507 WG St 1 15.08.1867   1906 1944 2009  
Elementy czynne, zamknięte, zlikwidowane.   
St. - stacja, Sth - St. handlowa, StT. - St. Techniczna (towarowa), Po - przystanek, Poł - przystanek z ładownią, Ł - ładownia, m - mijanka, Podg - post. odgał., Pe - post. odst., Pb - post. boczn.
*2  Bocznica Rzeźni miejskiej
*3  Bocznica żwirowni
*4  Bocznica papierni w Młynowie
*5   Najpierw była bocznica kopalni. Po 1945 roku uruchomiono przystanek.
 
Więcej informacji o historii linii można przeczytać tutaj:
Scheer Andrzej, Zapomniane linie kolejowe w województwie wałbrzyskim, [w:] Rocznik Świdnicki 84, s. 48–49
Estmanowicz Andrzej, Koleje elektryczne Dolnego Śląska po przejęciu przez PKP w 1945 roku, [w:] Parowozik 4/90, s. 6–7 i 15.
Przemysław Dominas "Kolej Wałbrzych - Kłodzko"
Kłodzko Gł.  (Glatz Hauptbahnhof)
Stacja węzłowa 1 kl.  usytuowana na 93,481 (93,39) km linii Wrocław - Międzylesie i początkowa linii do Wałbrzycha położona na wysokości 287m npm. Początkowa stacja miała 8 torów oraz: budynek dworca, budynki wc, magazyn towarowy, dwustanowiskową lokomotywownię z obrotnicą, wieżę wodną z żurawiem, peron i plac ładunkowy. W latach 1877-79 z powodu doprowadzenia do Kłodzka linii z Wałbrzycha stację rozbudowano. Sekcję  sześciu torów Wałbrzyskich  wraz z peronem umieszczono po zachodniej stronie budynku dworca.  Wybudowano tam magazyn, 6-cio stanowiskową lokomotywownię wachlarzową z obrotnicą oraz wieżę wodną. Podczas układania drugiego toru wybudowano drugi peron po stronie Wałbrzyskiej oraz dodatkowe obiekty w tym kolejną wieżę wodną.  Kolejne przebudowy stacji wiązały się z budową linii do Szczytnej i Stronia Śl. Rozbudowano wtedy układ torowy po stronie wschodniej o kolejne tory, plac ładunkowy, magazyn, oraz rampę załadunkową. wybudowano drugą lokomotywownię wachlarzową z obrotnicą, 4 nastawnie, oraz nowe perony dla linii do Szczytnej i Stronia Śl.
 
Boczn. Rzeźnia miejska  (...)
Bocznica usytuowana na 0,439 (394,7) km linii Kłodzko - Wałbrzych. Wybudowana po I wojnie światowej.
Po 1945 roku wykorzystywana także podczas kampanii buraczanej. Bocznica miała 2 tory. Zlikwidowana około 1995 roku.
 
Boczn. Żwirownia  (...)
Bocznica żwirowni usytuowana na 1,150 (394,65) km linii Kłodzko - Wałbrzych. 
Wykazana na niemieckich mapach 1:25000. Bocznica miała 2 tory.
 
Boczn. 610  (...)
Bocznica do papierni w Młynowie usytuowana na 2,272 (393,53) km linii Kłodzko - Wałbrzych.
Po odgałęzieniu się bocznicy od szlaku wybudowano tory zdawczo-odbiorcze  w ilości 3 szt. Od nich do Młynowa szedł jeden tor bocznicy.
 
Bierkowice  (Birgwitz)
Przystanek  usytuowany na 4,732 (391,07) km linii Kłodzko - Wałbrzych położony na wysokości 308 m npm.
Pierwotnie przystanek miał nieduży budynek drewniany mieszczący kasę i poczekalnię.  W czasie rozbudowy linii na dwutorową wybudowano murowany budynek dworca a poprzedni przekształcono w otwartą wiatę przystankową. Przystanek miał 2 perony.
 
Gorzuchów Kłodzki  (Möhlten, Miłotyń)
Stacja 3 klasy usytuowana na 7,610 (388,19) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 315 m npm.
Stacja posiadała budynek dworca z magazynem, wc, budynek mieszkalny dla pracowników, 2 nastawnie, 2 perony, rampę boczno-czołową, wagę wagonową, skrajnik i plac ładunkowy. Układ torowy to: 2 tory główne zasadnicze, 1 główny dodatkowy, 4 odstawcze i ładunkowy. W 2006 roku zdegradowana do przystanku z ładownią.
 
Ścinawka Średnia (Mittelsteine, Ścinawa Średnia)
Stacja 2 klasy usytuowana na 14,067 (381,71) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł., 5,101 (45,48) km linii Srebrna Góra - Radków i
początkowa linii do stacji Otovice Zastawka położona na wysokości 352 m npm. Stacja miała budynek dworca, magazyn, wc, budynki gospodarcze i techniczne, 2 place ładunkowe, suwnicę towarową, wagę wozową i wagonową, skrajnik, rampę boczno-czołową i 2 nastawnie "ŚŚ" i "ŚŚ1". Ponadto była dwustanowiskowa parowozownia z obrotnicą i wieża wodna. Stacja miała 4 perony. Pierwszy obsługiwał linię do Tłumaczowa i Otovic, drugi wyspowy linię Wałbrzych - Kłodzko. Pozostałe dwa były na terenie Małego Dworca  do obsługi linii Dzierżoniów - Radków. Mały Dworzec miał własny budynek dworca , wc, plac ładunkowy i wagę wagonową. Układ torowy to: Po stronie linii Wałbrzych - Kłodzko 3 tory główne zasadnicze, 2 główne dodatkowe, 13 bocznych w tym ładunkowe. Po stronie linii Sowiogórskiej - 2 główne zasadnicze i 5 bocznych w tym ładunkowy. Od stacji odchodziły bocznice do: cegielni, tartaku i elektrowni. Ponieważ stacja była stacją graniczną były oddzielne pomieszczenia dla urzędników pruskich i austriackich. Magazyn podzielony był na 2 części dla celników pruskich i osobne skrzydło dla celników austriackich. Parowozownia była do obsługi linii do Tłumaczowa i Brounova. Linia ta była administrowana i obsługiwana przez koleje austriackie a później czeskie.
 
Nowa Ruda (Neurode)
Stacja 3 klasy usytuowana na 21,664 (374,14) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 420 m npm.
Stacja posiadała budynek dworca, magazyn, wc,2 budynki mieszkalne dla pracowników, dwustanowiskową lokomotywownię z obrotnicą, żurawie do nawadniania parowozów wraz ze zbiornikami wody, 2 budynki gospodarcze, 2 nastawnie "NR" i "NR1", 2 perony, rampę boczno-czołową, wagę wagonową i wozową, skrajnik i plac ładunkowy z dźwigiem ładunkowym. Układ torowy to: 2 tory główne zasadnicze, 1 główny dodatkowy, 2 boczne, 3 ładunkowe i trakcyjny.
 
Nowa Ruda Przedm.  (Rubengrube)
Bocznica szlakowa kopalni "Ruben" usytuowana na 23,836 (371,96) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 429 m npm.
Bocznica miała około 3 torów. Po 1945 roku powstał tam przystanek.
 
Zdrojowisko (Centnerbrunn)
Przystanek usytuowany na 27,179 (368,62) km linii Kłodzko - Wałbrzych położony na wysokości 460 m npm.
Pierwotnie przystanek miał nieduży budynek drewniany mieszczący kasę i poczekalnię.  W czasie rozbudowy linii na dwutorową wybudowano murowany budynek dworca, wc, budynek gospodarczy oraz wiatę przystankową. Przystanek miał 2 perony. W 1945 roku zlikwidowano jeden z torów. Kasa czynna była do końca lat 80-tych.
 
Ludwikowice Kł. (Ludwigsdorf)
Stacja 3 klasy usytuowana na 28,870 (366,93) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 480 m npm.
Najpierw powstał przystanek który  posiadał budynek dworca, poczekalnię i peron. Przystanek obsługiwało 2 pracowników w dzień i jeden w nocy. Obsługiwali oni również ruch na bocznicy. Ponieważ dojście do przystanku było bardzo strome i trudne, podczas układania drugiego toru  przystanek przeniesiono 400 m na zachód. Wybudowano tam budynek dworca, wc, budynek mieszkalny dla pracowników oraz wyspowy peron z przejściem podziemnym. Na terenie dawnego przystanku wybudowano nastawnie i pełnił on rolę stacji towarowej dla bocznicy. Na stacji tej były 3 tory przelotowe i żeberko. Od stacji odchodziła bocznica do kopalni.
 
Świerki Dolne (Nieder Königswalde, Lesisk Dolny)
Przystanek a następnie stacja 3 klasy usytuowana na 33,179 (362,62) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 519 m npm.
Stacja posiadała budynek dworca, wc, magazyn, 2 perony, budynek mieszkalny dla pracowników,  skrajnik, budka dróżnika oraz prywatny magazyn i wagę. Układ torowy to: 2 tory główne zasadnicze i 2 boczne ładunkowe. Od stacji odchodziła bocznica firmy Stenzel and Co. Bocznica ta miała 2 tory wagę , magazyn urobku oraz zsyp do załadunku wagonów. Do bocznicy urobek z kamieniołomu transportowany był kolejką linową. W latach 90-tych zlikwidowano posterunek dyżurnego ruchu, wycięto tory boczne a stację zdegradowano do przystanku.
 
Bartnica  (Königswalde, Lesisk)
Stacja 4 klasy usytuowana na 35,210 (360,59) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 537 m npm.
Stacja miała budynek dworca z magazynem, 2 perony, wc, budynki mieszkalny dla urzędników kolejowych,  zbiornik wody wraz z maszynownią i żurawiami do nawadniania parowozów, 2 nastawnie, obrotnicę wagonów, skrajnię ładunkową , rampę boczno-czołową i plac ładunkowy. Był tam też garaż loka i kruszarka do kamienia. Urobek z kamieniołomu transportowany był kolejką linową. Układ torowy to: 2 tory główne zasadnicze, 6 bocznych w tym ładunkowy. W latach 90-tych zlikwidowano nastawnie i część torów bocznych a stację zdegradowano do przystanku.
 
Głuszyca Górna  (Ober Wüstegiersdorf, Bystrzyck Górny)
Początkowo przystanek później stacja 3 klasy usytuowana na 40,022 (355,78) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 496 m npm. Stacja miała budynek dworca z magazynem, 2 perony, wc, plac ładunkowy do przeładunku towarów na kolejki wąskotorowe.
Układ torowy to 2 tory główne zasadnicze i 4 boczne w tym ładunkowy. Od stacji odchodziła bocznica do kruszarki kamienia gdzie ładowano wagony.  Kruszarka czynna była do lat 80-tych. W latach 90-tych zlikwidowano tory boczne a stację zdegradowano do przystanku.
 
Głuszyca  (Wüstegiersdorf, Bystrzyck)
Stacja 3 klasy usytuowana na 42,263 (353,54) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. położona na wysokości 485 m npm.
Stacja miała budynek dworca, wc, budynek mieszkalny i gospodarczy, magazyn, 2 perony, rampę boczno-czołową, nastawnię, magazyn pocztowy, wagę wagonową, skrajnik, suwnicę towarową i plac ładunkowy. Stacja miała żurawie wodne wraz ze zbiornikiem do nawadniania parowozów.
Układ torowy to 2 tory główne zasadnicze 7 bocznych w tym ładunkowe. Od stacji odchodził tor pod prywatną rampę boczną służącą do rozładunku drzewa przy tartaku.
 
Jedlina Zdr.  (Bad Charlottenbrunn, Zdrojowiec)
Stacja 2 klasy usytuowana na 45,036 (350,76) km linii Kłodzko Gł. - Wałbrzych Gł. i 82,166 km linii Wrocław - Jedlina Zdr. położona na wysokości 496 m npm. Stacja posiadała: budynek dworca z nastawnią JZ, wc na peronach, magazyn towarowy, 2 perony połączone przejściem podziemnym, wieżę wodną wraz z żurawiami do nawadniania parowozów, dwustanowiskową parowozownię z obrotnicą i kanałem do ich obsługi, 2 nastawnia JZ1 i JZ2, rampę boczno-czołową, plac ładunkowy, wagę wagonową, suwnicę towarową oraz zasiek węglowy.
Układ torowy to: 3 tory główne zasadnicze, 2 główne dodatkowe,  2 odstawcze, 2 ładunkowe,2 wyciągowe i 3 trakcyjne.
 
Jedlina Górna  (Steingrund, Kamieńsk)
Przystanek  usytuowany na 47,636 (348,16) km linii Kłodzko - Wałbrzych położony na wysokości 511 m npm.
Przystanek w początkowym okresie miał nieduży budynek dworca. w okresie przebudowy linii na dwutorową wybudowano nowy budynek dworca z magazynem, wc, budynek mieszkalny dla pracowników. Wybudowano też peron wyspowy kryty wiatą z przejściem podziemnym. Obsługa była do końca lat 80-tych.
 
Wałbrzych Gł.  (Waldenburg–Dittersbach, Dzietrzychów)
Stacja 1 klasy  usytuowana na 78,912 km linii Wrocław Świebodzki – Zgorzelec i 50,99 km linii Kłodzko – Wałbrzych położona na wysokości 510 m npm. Oddana do użytku 15.08.1867 roku. Stacja posiada: budynek dworca, 3 perony z przejściem podziemnym, magazyn towarowy z rampą boczno-czołową, wagę wozową, wagę wagonową, skrajnik, plac ładunkowy, halę przeładunkową z rampą, lokomotywownię wachlarzową z obrotnicą ( w pierwszym okresie istnienia stacji parowozownia wachlarzowa była w okolicach WG5 w rejonie gdzie później była grupa torów odstawczych - obecnie teren zarośnięty krzakami), halę napraw loków, punkt obsługi elektro-wazów, warsztaty naprawcze wagonów, 2 wieże wodne, 6 nastawni (WG, WG1, WG2, WG3, WG4, WG5) oraz
- grupę torów towarowych przyjazdową od Wrocławia
- grupę torów towarowych przyjazdową od Jeleniej G.
- grupę torów towarowych przyjazdowo- odjazdowych
- grupę torów rozrządowych wraz z górką rozrządową
- grupę torów towarowych odstawczych (obecnie nieużywana lub zlikwidowana)
- grupę torów postojowych składów osobowych
- grupę torów ładunkowych
- grupę torów przy lokomotywowni i punkcie obsługi elektro-wozów.
Od stacji odchodziły bocznice do kompleksu kopalni Mieszko, kopalni Henryk, kopalni Eugeniusz i sztolni Ermestine.